“เอนก”หนุนจัดตั้งวิทยสถานธัชภูมิเป็นสถาบันความรู้คู่แผ่นดิน ปั้นโครงสร้างพื้นฐานด้านความรู้ต่อยอดภูมิปัญญาไทยสู่สากล รมว.อว.ผลักดันหน่วยบริหารจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ แจ้งเกิดวิทยสถาน “ธัชภูมิ” เพื่อการพัฒนาพื้นที่ รับผิดชอบบูรณาการองค์ความรู้จากงานวิจัยและนวัตกรรมระดับพื้นที่ พัฒนาเป็นชุดความรู้เพื่อการพัฒนา ตลอดจนสร้างภูมิคุ้มกันประเทศบนฐานภูมิปัญญาภายใต้บริบทไทย และเชื่อมโยงกับสถาบันความรู้นานาชาติ
ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ในฐานะผู้ริเริ่มผลักดันหน่วยบริหารจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) ให้จัดตั้งวิทยสถาน “ธัชภูมิ” เพื่อการพัฒนาพื้นที่ ได้กล่าวแสดงปาฐกถาภายใต้หัวข้อ “พื้นที่คือคำตอบและโอกาสใหม่” ในโอกาสเปิดตัววิทยสถานธัชภูมิเพื่อการพัฒนาพื้นที่ เมื่อวันที่ 20 มกราคม โดยมีใจความสำคัญตอนหนึ่งระบุว่า องค์ความรู้จากงานวิจัยและนวัตกรรมในระดับพื้นที่ ซึ่ง บพท. ทำร่วมกับกลไกภาคีความร่วมมือ ตลอดจนสถาบันอุดมศึกษาในพื้นที่เป็นสิ่งที่มีคุณค่ามาก และควรต้องนำเอาองค์ความรู้เหล่านั้นมาสังเคราะห์ จัดระเบียบ เพื่อพัฒนาเป็นชุดความรู้ใหม่ สำหรับนำไปสร้างโอกาสใหม่ และขยายผลต่อยอดให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืน ซึ่งวิทยสถานธัชภูมิเพื่อการพัฒนาพื้นที่ ถูกสถาปนาขึ้นมาเพื่อทำหน้าที่นี้ ในฐานะสถาบันความรู้คู่แผ่นดิน
ดร.กิตติ สัจจาวัฒนา ผู้อำนวยการ บพท. กล่าวชี้แจงเพิ่มเติมว่า วิทยสถาน “ธัชภูมิ” เพื่อการพัฒนาพื้นที่ ซึ่งเป็นหน่วยงานภายใต้ บพท. มีบทบาทหน้าที่รับผิดชอบในการประมวลและสังเคราะห์องค์ความรู้จากงานวิจัย นวัตกรรม และภูมิปัญญาจากพื้นที่ ครอบคลุมทุกมิติของงานพัฒนาพื้นที่ ได้แก่ ด้านขจัดความยากจนและสร้างโอกาสทางสังคม ด้านเศรษฐกิจฐานราก จากฐานทุนทรัพยากรพื้นถิ่น ด้านการพัฒนาทุนทางวัฒนธรรม ด้านการพัฒนาเมืองเพื่อกระจายศูนย์กลางความเจริญ และด้านการเสริมสร้างความเข้มแข็งของท้องถิ่นและชุมชน ซึ่ง บพท. ได้ทำร่วมกับสถาบันอุดมศึกษา ตลอดจนกลไกภาคีเครือข่ายในพื้นที่ ดำเนินกระบวนการพัฒนาให้เกิดโครงสร้างพื้นฐานด้านความรู้ระดับพื้นที่ (Knowledge Infrastructure) รวมทั้งทำให้เกิดชุดความรู้ที่สามารถส่งออกสู่ระดับสากล และผลักดันเป็นข้อเสนอเชิงนโยบาย เพื่อนำไปสู่การพัฒนาพื้นที่และลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ โดยมี ดร.สีลาภรณ์ บัวสาย ทำหน้าที่กำกับดูแลการดำเนินงานในภาพรวม ในฐานะประธานคณะอนุกรรมการที่ปรึกษาการขับเคลื่อนวิทยสถาน “ธัชภูมิ” เพื่อการพัฒนาพื้นที่
ดร.สีลาภรณ์ บัวสาย กล่าวถึง การดำเนินงานของวิทยสถานธัชภูมิ เพื่อการพัฒนาพื้นที่ ว่าเป็นสิ่งที่สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ว่าด้วยการพัฒนาเชิงพื้นที่ และสอดคล้องกับกรอบการทำงานตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับปัจจุบัน คือฉบับที่ 13 ซึ่งผลลัพธ์ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นจากการทำหน้าที่ของวิทยสถานธัชภูมิ เพื่อการพัฒนาพื้นที่ ผลผลิตสำคัญของธัชภูมิคือ
- พัฒนานักวิจัยเชิงพื้นที่
- พัฒนาระบบจัดการงานวิจัยเชิงพื้นที่ในมหาวิทยาลัยต่างๆ
- ยกระดับความรู้เชิงแนวคิด ทฤษฎี
- สังเคราะห์องค์ความรู้เพื่อนำสู่นโยบาย
- จัดทำฐานข้อมูลสำคัญเพื่อการพัฒนาพื้นที่
- ขับเคลื่อนการขยายผลองค์ความรู้
- สร้างเครือข่ายวิชาการระหว่างศาสตร์สาขา ระหว่างสถาบัน และระหว่างประเทศ
- สังเคราะห์โจทย์วิจัยใหม่
“ในเบื้องต้นบทบาทพันธกิจของวิทยสถานธัชภูมิ เพื่อการพัฒนาพื้นที่ จะครอบคลุม 5 มิติที่มีผลกระทบสูงต่อการพัฒนาประเทศ ผ่านสถาบันความรู้ 5 สถาบันได้แก่สถาบันความรู้เพื่อจัดการทุนทางวัฒนธรรม สถาบันความรู้เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน สถาบันความรู้เพื่อสร้างโอกาสทางสังคม สถาบันความรู้เพื่อการพัฒนาเมือง และสถาบันความรู้เพื่อเสริมพลังท้องถิ่น
